Manmohan Singh : मी काय केले, काय नाही, हे ठरवणे इतिहासाचे काम.

 

Manmohan Singh : माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांनी काल दिल्लीत एम्स रुग्णालयात अखेरचा श्वास घेतला. ७ दिवसांचा राष्ट्रीय दुखवटा जाहीर करण्यात आला आहे. देशभरातून शोक व्यक्त करण्यात येत आहे.

दरम्यान, काल रात्रीपासून सोशल मीडियावरही त्यांच्या आठवणी शेअर केल्या जात आहेत, डॉ. मनमोहन सिंग यांनी २०१४ मध्ये पंतप्रधान सोडण्यापूर्वी केलेले विधान सोशल मीडियावर व्हायरल झाले आहे. त्यांनी या भाषणात 'मी काय केले, काय नाही, हे ठरवणे इतिहासाचे काम आहे', असं म्हटले आहे.

जानेवारी २०१४ मध्ये एका पत्रकार परिषदेला संबोधित करताना सिंग म्हणाले होते की, मी कमकुवत पंतप्रधान झालो असे मला वाटत नाही. मी प्रामाणिकपणे विश्वास ठेवतो की समकालीन प्रसारमाध्यमे माझ्यासाठी किंवा विरोधी पक्षांपेक्षा माझ्यासाठी अधिक दयाळू असतील. राजकीय मजबुरी लक्षात घेऊन मी माझे सर्वोत्तम योगदान दिले आहे.

'मी परिस्थितीनुसार माझ्याकडून शक्य ते सर्वोत्तम केले. मी काय केले किंवा काय केले नाही हे इतिहासाने ठरवावे. त्या पत्रकार परिषदेत मनमोहन सिंग यांनी भाजपचे तत्कालीन पंतप्रधानपदाचे उमेदवार नरेंद्र मोदी यांच्यावर टीका करताना त्यांनी २००२ च्या गुजरात दंगलीचाही उल्लेख केला होता. त्यावेळी लोकसभा निवडणुका होणार होत्या, निवडणुकीपूर्वी भाजपने कमकुवत नेतृत्वाच्या मुद्द्यावरून मनमोहन सिंग यांना लक्ष्य करून मोदींना मजबूत नेता म्हणून समोर आणले होते.

मनमोहन सिंग म्हणाले होते की, यूपीए १ आणि यूपीए २ मधील पंतप्रधान म्हणून त्यांच्या दोन कार्यकाळांनी आघाडी सरकार चालवण्याची काँग्रेसची क्षमता दर्शविली आणि पक्ष युती चालवू शकत नाही ही धारणा दूर केली. वैयक्तिक सचोटीबद्दल कधीही शंका नव्हती त्यांच्यावर सर्वात कमकुवत पंतप्रधान असल्याचा आरोप झाला, घोटाळ्यांची अभूतपूर्व प्रकरणे उघडकीस आली.

मनमोहन सिंग यांच्या पंतप्रधानपदाच्या पहिल्या कार्यकाळात कोणतेही मोठे वाद समोर आले नव्हते. पहिल्या टर्मच्या शेवटच्या दिवसांत मित्रपक्षांनी अमेरिकेबरोबरच्या अणुकरारावर प्रश्न उपस्थित केले.

२००९ च्या निवडणुकीत विजय मिळविल्यानंतर, पुन्हा पंतप्रधान झालेल्या मनमोहन सिंग यांच्यासाठी दुसरी टर्म तितकीच अवघड ठरली. त्यांच्या सरकारमधील मंत्र्‍यांवर घोटाळ्याचे आरोप करण्यात आले होते. पाच मोठ्या घोटाळ्यांची एकत्रित रक्कम ४ लाख कोटी रुपयांपर्यंत असल्याचे सांगण्यात आले. यामुळे तत्कालीन विरोधकांना म्हणजेच भाजपला मनमोहन सिंग यांच्या काळात घोटाळा झालाय असा आरोप करण्याची संधी मिळाली.